Zadania dozoru technicznego
Zacznijmy od świadomości. Niewielu ludzi rzeczywiście zdaje sobie sprawę z problematyki użytkowania urządzeń technicznych i towarzyszącymi jej dysfunkcjami w sferze bezpieczeństwa. Szczególnie dotyczy to podmiotów, prowadzących różnoraką działalność w dziedzinie techniki i technologii, dla których konflikt interesów na linii bezpieczeństwo – ekonomia, często przechyla szalę na rzecz korzyści biznesowych. Można powiedzieć, że w pewnym sensie, dozór techniczny stanowi swoiste przedłużenie regulacji prawnych, dotyczących ochrony zdrowia i życia w pracy, ale także użytkowania urządzeń technicznych.
Spośród wielu maszyn i oprzyrządowania, UDT skupia się między innymi na nadzorowaniu:
- zbiorników i rurociągów ciśnieniowych i technologicznych,
- urządzeń transportu bliskiego,
- dźwigów, suwnic, żurawi,
- bezciśnieniowych zbiorników i instalacji zbiornikowych, służących do magazynowania materiałów łatwopalnych, trujących i żrących,
- kotłowni,
- urządzeń do odzyskiwania par paliwa.
Czynności dozorowe UDT rozpoczynają się już na etapie przepisów wykonawczych do Ustawy o dozorze technicznym, które określają typy urządzeń, podlegających rejestracji i sprawowanej na jej podstawie kontroli.
Kwalifikowanie osób oraz certyfikacja procesów i urządzeń
Ważnym elementem podnoszenia poziomu bezpieczeństwa technicznego jest stosowanie przez nadzór techniczny kwalifikowania osób do pracy z urządzeniami, podlegającymi dozorowi. Proces ten ma swój początek w szkoleniach, prowadzonych przez jednostki akredytowane lub certyfikowane przez UDT. Ich zadaniem jest kształtowanie poziomu wiedzy, związanej z zagadnieniami użytkowania urządzeń i instalacji dozorowych oraz budowanie świadomości w sferze ochrony środowiska i zagrożeń dla ludzi.
Certyfikacja z kolei pozwala na stałe podnoszenie poziomu kultury technicznej i sprawowania kontroli nad procesami, urządzeniami oraz oddziaływaniem technologii na środowisko naturalne. Jednostką powołana do tych zadań jest UDT-CERT a w zakres jej działań wchodzi:
- certyfikacja osób, systemów zarządzania, wyrobów,
- ocena zgodności i znakowanie CE,
- badania i ekspertyzy techniczne.
Sama certyfikacja jest oznaczeniem i potwierdzeniem na piśmie przez UDT zgodności urządzenia, procesu lub usługi ze specjalistycznymi wymogami, zawartymi w obowiązujących dokumentach odniesienia, jak normy i przepisy. Na ogół jest procesem dość złożonym i opatrzonym bardzo obszerną dokumentacją projektową i formalną.
Nie trudno zauważyć, że dozór techniczny, sprawowany przez Urzęd Dozoru Technicznego ma ogromny w pływ na otaczającą nas rzeczywistość. Choć większość z nas nie zdaje sobie z tego sprawy, każdego dnia ocieramy się o działalność UDT jadąc windą, ruchomymi schodami w galerii, uruchamiając klimatyzację czy odkręcając grzejnik.